Karl Marx
Karl Marx. Hij is terug van weggeweest. Uit een peiling van de BBC onder 30.000 mensen kwam hij als grootste filosoof ooit naar voren. Maar op verschillende plekken analyseren filosofen nog steeds zijn gedachtenwereld en weten die toe te passen op maatschappij, economie en sociale kwesties.
Wat had Marx te zeggen? Het onderstaande gedichtje helpt:
Dit gedicht ben je misschien al eerder tegengekomen, want het ging viraal op Facebook. Je leest eerst een toch wel wat pessimistische kijk op de wereld maar gelukkig, aan het eind blijkt dat je het ondersteboven moet lezen.
De truc
Maar Marx gaat er niet in mee. Hij leest dit gedicht van boven naar beneden. En dan is het uit. Een somber perspectief op het menselijk geluk: als je pech hebt in het leven dan wordt je misschien wel nooit gelukkig.
Want, zou Marx vragen aan mensen van nu: hebben we ons eigen geluk echt in de hand? Helemaal?
‘My additude creates the reality’. In de tijd van de industriële revolutie (de tijd waarin Marx leefde) leek het er absoluut niet op. Mensen werden uitgebuit en waren overgeleverd aan de macht van anderen – dan is het nog niet zo eenvoudig om gelukkig te worden.
Kijken naar onszelf
In vergelijking met Marx is onze cultuur doorspekt van vooruitgangsgeloof. De American Dream (maar dan net iets minder). Als jij in jezelf gelooft, kun je bereiken wat je wilt. En zelfs als dat niet lukt (bijvoorbeeld omdat je verlamd raakt na een auto-ongeluk) dan nog ben je op jezelf aangewezen om je eigen realiteit te creëeren waarin je gelukkig bent – een ander kan je er niet bij helpen.
Mooi idee, maar klopt het?
Dit gedicht gaat niet voor niks viral. Het raakt een snaar bij mensen. Ik denk deze: we lazen van boven naar onder en het gevoel bekroop ons dat de schrijver misschien wel een punt had. Dat Marx wel een punt heeft. Klopt ons ideaal wel? Hebben we ons geluk zelf in de hand? Wat een opluchting was het toen we erachter kwamen dat het maar een trucje was. Hebben we toch maar mooi gelijk met z’n allen.
