Ongeneeslijk religieus
bestel 'm hier!
De filosoof des vaderlands over Ongeneeslijk Religieus:
René ten Bos
Filosoof des Vaderlands
Tempelman schreef een openhartig boek over dinobottenmannen, vliegende spaghettimonsters, borduurwerkgoden en bovenal over zichzelf en zijn gevecht met God. Wat hij vooral aannemelijk wil maken, is dat dit een gevecht is dat we allemaal voeren, ook al geloven we 'echt, echt niet' meer in God. En passant krijgen we een grappige en soepel geschreven inleiding in de zogenoemde 'radicale theologie'. Centrale boodschap: niets is wat het lijkt, zeker God niet.
Update/ nieuws
De tweede druk is in productie!
Daarnaast: ik krijg veel mails en reacties van mensen die m'n boek hebben gelezen of er nog middenin zitten. Meestal zijn ze positief :-)
Maar blijkbaar roept het boek reacties op - dat is natuurlijk altijd goed.
Heb jij een vraag of een opmerking? Stuur me een mail.
Klik op de knop hieronder.
Waar gaat het over?
- Over mij - opgegroeid in de gereformeerde zuil, filosofie gaan studeren in de stad.
- Over ons - en hoe het kan dat God verdween uit ons denken.
- Over Nietzsche - als profeet van onze huidige tijd.
- Over ongeneeslijk religieus zijn - want waarom blijft religie op de agenda staan?
- Over filosofie - want daar gebeuren interessante dingen. God lijkt te zijn begonnen aan een comeback in de filosofie
- Over jou - want die filosofische blik vereist heel wat omdenken. Maar jij kunt dat.
>>>>
Bekijk hiernaast een uitgebreidere, online inleiding. >>>>
Voor wie?
nou, bijvoorbeeld voor:
Wat staat erin?
1. Hoe God verdween uit onze wereld mijn leven.
Toen ik ging studeren werd ik gewaarschuwd: in Amsterdam verlies je je geloof. Het bleek inderdaad zo te zijn. Maar had ik daar een keuze in? Ik heb het niet zo ervaren. Heb je eigenlijk überhaupt een keuze in wat je gelooft?
2. Wat geloven wij eigenlijk?
Veel mensen zeggen vandaag de dag: ik geloof niks. Maar klopt dat? Of geloven mensen vooral andere dingen? Er zijn denkers die zeggen: moderne mensen geloven meer dan ooit. Dat is misschien wat overdreven, maar de vraag blijft: weten wij wel wat we geloven?
3. Hoe God verdween uit mijn leven onze wereld.
Onze wereld is het beste te begrijpen vanuit het denken over 'het kwaad', zegt een filosofe. Rampen, ellende, Auschwitz - zit daar een reden achter?Veel mensen zou zeggen: nee. Dat kun je nihilisme noemen. Betekenisloosheid. Christenen zeggen vaak ja. Maar er bestaat nog iets: 'nihilistisch christendom'.
4. Waarom Slavoj Žižek zegt dat God terug is
Mens-zijn is verlangen. Altijd meer en beter, altijd onderweg. Komt daar een einde aan? Veel religieuze mensen zeggen ja. Maar als Žižek de bijbel leest, leest hij iets anders. God komt niet met antwoorden, niet met een reden, zegt Žižek - hij omarmt de afwezigheid ervan.
5. Waarom John Caputo zegt dat God terug is
Wacht, is het bovenstaande niet hopeloos? Houd je nog wel iets over? Ik ontdekte een nieuwe vorm van hoop bij Caputo. Die hoop gaat niet uit van zekerheden maar van onzekerheden. Het gaat uit van een radicaal onzekere toekomst. Het is een hoop die veel sterker is - en avontuurlijker.
Karel Smouter over Ongeneeslijk Religieus:
Karel Smouter
Journalist
De Correspondent
De Nieuwe Koers
Dit voor mij heel herkenbare boek heeft mij beter laten begrijpen waarom ik de kerk verlaten heb. En ook waarom ik er telkens opnieuw blijf terugkeren. Die paradox ben ik intussen gaan omarmen. Dat 'hellend vlak' waar orthodoxe gelovige twijfelaars voor waarschuwen kan juist omhoog leiden, in plaats van het ravijn in. Naar een beter uitzicht! Gerko's verhaal kan daarbij een gids zijn.
Fragmentje
Over geloven
Mensen geloven de raarste dingen. Dat de aarde plat is bijvoorbeeld. Of ze geloven in een vliegend spaghettimonster (hoewel dat misschien een grap is). En ze geloven soms gevaarlijke dingen. Over martelaarschap of over inentingen.
Natuurlijk gaan we graag in gesprek met mensen hierover. Waarom geloof je dat? Weet je het wel zeker? En zou je er ook aan kunnen twijfelen? We hebben er vandaag de dag geen moeite mee om te vertellen wat wij vinden van iemands overtuiging.
Maar eigenlijk is dat gek. Want het is onmogelijk om op basis van een keuze een bepaalde (geloofs)overtuiging aan te nemen. Anders gezegd: het is niet zo dat iemand vandaag kan kiezen om morgen iets te geloven.
Probeer het maar eens. Zou jij, bijvoorbeeld, morgen om 14.30 kunnen besluiten te geloven dat de maan van kaas is? Dat zal je nog niet meevallen. Je kunt misschien nog net doen alsof, maar dan weet je eigenlijk zelf wel dat je het ondertussen helemaal niet gelooft. Het is onmogelijk om puur op basis van een wilsbesluit, van het één op het andere moment, te kiezen iets te geloven.
Tijdens een college op de VU zei mijn docent René van Woudenberg: als mensen niet zomaar kunnen kiezen wat te geloven, kunnen we ze er dan nog wel op aanspreken als ze denken dat de wereld plat is?
Natuurlijk wel. Een bepaalde overtuiging komt je ook weer niet aanwaaien zonder dat je er zelf inspraak in hebt.
Overtuigingen kunnen langzaam ontstaan. Iemand die denkt dat de aarde plat is, heeft misschien jarenlang onderzoek gedaan. Hij of zij heeft op internet allerlei fora bezocht en gediscussieerd met mensen. En geleidelijk is de overtuiging gegroeid dat de aarde plat is.
Hoe langer dat proces duurde, hoe meer zo iemand ervan overtuigd begon te raken dat de aarde plat was. Niet van de één op andere dag, maar geleidelijk.
Van Woudenberg zegt: en dat is waar we mensen op aanspreken. Heb jij dat onderzoek een beetje goed gedaan? Heb je ook naar kritische mensen geluisterd? En weet je wel zeker dat je je wilt inlaten met dit type ideeën?
'Waar je je mee inlaat, daar wordt je mee besmet', zo hoor je wel eens. Voor geloven geldt hetzelfde. Het is goed om dat te beseffen, want: waar laat jij je mee in?
Enkele denkers die voorbij komen
Het probleem van het kwaad is de allesbepalende motor achter het moderne
denken.
Susan Neiman
Filosoof en schrijver 'Evil in modern thought'
De enige manier om een atheïst te zijn, is via het christendom.
Slavoj Žižek
Een van de bekendste filosofen van dit moment.
Op zoek naar een religie zonder religie
John Caputo
Amerikaans filosoof en theoloog
Benieuwd?
Je kunt het boek hier bestellen
GERKO TEMPELMAN // filosoof, theoloog
Als ZZP-filosoof leg ik de boel graag helder uit. Zelfs als ik er zelf de ballen van begrijp. Juist dan eigenlijk. Ik reis er als docent heel het land voor door (kijk maar in m'n agenda).
Het gaan dan vaak over ideeëngeschiedenis: hoe het komt dat mensen denken zoals ze denken. Jij en ik bijvoorbeeld. Donald Trump ook. Maar ook islamieten in het middeleeuwse Arabische Rijk. Superboeiend. Ook echt trouwens.
Gerko Tempelman