Immanuel Kant in gif

De filosofie van een van de moeilijkste denkers in de geschiedenis: Immanuel Kant. Uitgelegd in Gifjes. Dat maakt het makkelijker.

Stel:
je zit in een treinwagon waarvan de remmen kapot zijn en je dendert een heuvel af.

Opeens zie je een splitsing komen en het enige wat jij kunt doen is kiezen of je rechts of links gaat (je remmen zijn nog steeds kapot):

Rechts op het spoor staan 5 nietsvermoedende mensen en links 2. Welke kant laat je de razende trein opgaan?

Veel mensen zeggen: liever 2 onder de trein dan 5.

Als je dat zegt, ben je een: “utilist” – je wilt het grootste goed voor zoveel mogelijk mensen.

Maar stel dat je niet op de trein zit maar op een brug bent geklommen. Je ziet de trein aan komen razen.

Er staan weer 5 nietsvermoedende mensen op het spoor en er staat een hele dikke meneer naast jou.

Als je hem op het spoor gooit, stort de brug in en worden de 5 mensen niet aangereden

Dus: 1 leven tegen 5. Wat zou je nu doen?

De meeste mensen zeggen: je mag die meneer niet omduwen.

Maar waarom niet? Is de situatie zo anders?

Immanuel Kant (1724-1804) heeft bedacht waarom niet.

Hij zegt: een mens mag je nooit als middel gebruiken voor iets anders.

Een mens is altijd een doel op zich. Kant is een deontoloog.

Denk er maar eens over na als je weer in de trein zit: ben je utilist of deontoloog?

De filosofie van René Descartes (in gif)

René Descartes leefde van 1596-1650 en had een idee.Als wiskundige ging hij de filosofie op een baanbrekende manier te lijf.

René Descartes leefde van 1596-1650 en had een idee.

Als wiskundige ging hij de filosofie op een baanbrekende manier te lijf.

Hij vroeg zich af: wat is hetgeen we het meest zeker weten?

Wat is waar, is het datgene wat we zien, of datgene wat we denken?

Sommige dromen kunnen bijvoorbeeld zo echt zijn, dat ik niet door heb dat ik droom. Maar zou dat niet voor het hele leven kunnen gelden?

Weten we bijvoorbeeld ZEKER dat we (zoals in de film The Matrix) niet gewoon een brein op sterk water zijn, dat impulsen krijgt toegediend waardoor we denken mee te maken wat we meemaken?

Descartes denkt van niet. Zo beschouwd, twijfelen we aan alles en weten we NIETS zeker!

Maar wacht eens… (zegt Descartes)

Zelfs als we aan ALLES twijfelen – dan nog kunnen we iets zeker weten: dat we twijfelen, en dus: denken!

En als ik denk, dan besta ik dus ook!

“Ik denk dus ik ben” werd een van de beroemdste uitspraken van de filosofie – het begin van de moderne tijd.

De filosofie van Plato (in gif)

Plato hoort bij de belangrijkste filosofen. Dat maakt ‘m niet de makkelijkste denker, maar gelukkig zijn er gifjes om zijn filosofie mee uit te leggen.

Volgens de filosoof Plato (+/-400 voor Christus) is ons leven één grote illusie.

Continu bedriegen onze zintuigen ons:

Je weet eigenlijk niet eens zeker of je droomt of niet:

Het enige dat je kunt vertrouwen is je brein:

De grot

Eigenlijk lijkt het alsof we allemaal opgesloten in een grot leven:

Daar zitten we zodanig vast dat we maar één kant op kunnen kijken:

Voor ons zien we een schouwspel op de muur:

Maar de schaduwen worden achter onze rug gemaakt door dingen die we niet zien:

We denken dat alleen de schaduwen echt zijn, totdat we zouden worden losgemaakt, maar geloven we onze ogen dan wel?

Meer filosofie in gif:

Heidegger:

filosofie heidegger

filosofie heidegger

De filosofie van Sartre (in gif)

De filosoof Sartre was de rockster van het Existentialisme. Bij zijn begrafenis waren meer mensen dan bij die van Andre Hazes. Kun je nagaan.

 

Maar Sartre was geen optimistisch filosoof. Hij vond het leven maar bizar

 

Dat klopte ook wel, want Sartre groeide op in de tijd van twee wereldoorlogen. Hij zat zelfs even gevangen.

 

Dat maakte dat Sartre stelde dat niet goden het ons moeilijk maken, maar vooral wijzelf het ons moeilijk maken: “de hel dat zijn de anderen

 

Maar de oorlog is over. We zijn vrij!

 

Tenminste, dat zou je denken. Sartre zegt echter: je bent niet alleen vrij, je bent ook ‘veroordeeld tot vrijheid’.

 

Want de vrije mens van vandaag weet dat hij overal steeds voor moet kiezen en dat met elke keuze andere opties verdwijnen.

 

Kies ik voor kinderen? Ok, maar dat gaat ten koste van m’n feestjes, nachtrust en vrije tijd.

 

Kies ik ervoor om carrière te maken? Ok, maar dan gaat dat ten koste van m’n tijd met vrienden en familie

van doorne

van doorne

 

Maar kun je dan niet gewoon niet-kiezen? Nee, zegt Sartre, dan houd je jezelf voor de gek. Je speelt een toneelspel. Je bent ‘niet trouw aan jezelf’:

 

Hoera, we zijn vrij dus! En: ohnee, hoe kan ik ooit de juiste keuzes maken?

 

De filosofie van Heidegger (in gif)

Het leven, zegt Heidegger is een vreemd gebeuren. Hij geeft drie voor de hand liggende dingen waarom het leven zo vreemd is:

1. Niemand heeft ons gevraagd of we geboren wilden worden, we werden in het leven ‘geworpen’.

 

2. We doen vaker wat anderen van ons willen, dan wat we zelf willen.

 

3. We gaan dood.

 

In de absurdheid van het bestaan rest ons één taak, zegt Heidegger: onze eigen wereld scheppen.

 

Wat belangrijk is voor ons, bepalen we zelf:

 

Onze eigen standaard is het enige wat telt

 

En ons door niemand laten gezeggen:

 

We zullen uiteindelijk zelf ondervinden wat geluk voor ons betekent: